Một tảng băng trôi ở Nam Cực (Ảnh: Getty).
Bắc Cực và Nam Cực là hai trong số những khu vực lạnh nhất trên Trái Đất. Nguyên nhân thì ắt hẳn ai cũng biết, là bởi vị trí của chúng nằm ở lần lượt đỉnh và đáy Trái Đất. Điều này khiến hai nơi này ít nhận được ánh sáng trực tiếp từ Mặt Trời.
Dẫu vậy, Nam Cực vẫn lạnh hơn nhiều so với Bắc Cực. Cụ thể, nhiệt độ trung bình hàng năm ở Bắc Cực là -40⁰C vào mùa đông và 0⁰C vào mùa hè. Trong khi đó, nhiệt độ trung bình của Nam Cực nằm ở mức -60⁰C vào mùa đông và -28,2⁰C vào mùa hè.
Theo Viện Hải dương học Woods Hole, lý do chính khiến Nam Cực lạnh hơn Bắc Cực là vì Nam Cực được bao quanh bởi đại dương, còn Bắc Cực bản chất là đại dương được bao quanh bởi đất liền.
Cụ thể, khu vực Bắc Cực thuộc vùng biển Bắc Băng Dương, bao phủ cực bắc của địa cầu từ Canada đến Nga và Bắc Âu. Bắc Băng Dương được bao quanh bởi một số vùng lãnh thổ bao gồm Na Uy , Nga, Mỹ (bang Alaska), Canada, Đan Mạch (Greenland) và Iceland.
Ngược lại, Nam Cực là một lục địa được bao quanh hoàn toàn bởi Nam Đại Dương. Khu vực này khá biệt lập với phần còn lại của hành tinh, khi lục địa gần nhất – Nam Mỹ – cũng cách đó khoảng 1.000km.
Vị trí địa lý của Bắc Cực (trái) và Nam Cực (phải) là nguyên nhân chính tạo nên sự khác biệt về nhiệt độ (Ảnh: NOAA).
Sự chênh lệch nhiệt độ của 2 vùng cực xuất phát từ nguyên lý rằng nước ấm lên và nguội đi chậm hơn so với đất liền. Ngay cả khi được bao phủ bởi băng, nhiệt độ tương đối ấm áp của Bắc Băng Dương có tác dụng điều hòa khí hậu, và giữ cho Bắc Cực ấm hơn Nam Cực một chút.
Bên cạnh đó, Nam Cực cũng có độ cao trung bình cao hơn nhiều so với Bắc Cực. Điều này khiến các khối băng ở Nam Cực lớn hơn, dày hơn so với “người anh em” ở phía bên kia địa cầu.
Ước tính, khoảng 90% băng trên hành tinh nằm ở Nam Cực. Bản thân Nam Cực cũng được bao phủ bởi một tảng băng vĩnh cửu khổng lồ, có kích thước gần gấp đôi nước Úc.
Trong khi đó, Bắc Cực mặc dù bao gồm tảng băng lớn thứ 2 thế giới là Greenland, nhưng khối băng này chỉ có kích thước bằng 1/8 khối băng ở Nam Cực.
Nhiệt độ lạnh nhất từng được ghi nhận trên Trái Đất là tại Nam Cực, với mức -93,3⁰C. Các nhà khoa học đã ghi lại kỷ lục này trên dải băng Đông Nam Cực vào năm 2013, sau khi phân tích dữ liệu vệ tinh trong 32 năm.
Trong khi đó, kỷ lục lạnh nhất ở Bắc Cực được ghi nhận tại đảo Greenland vào tháng 12/1991, khi nhiệt độ xuống tới -69,6⁰C.
